Openbare orde en veiligheid

Informatiegestuurd werken

In 2019 zijn stappen gemaakt in het ontwikkelen van een monitoringssystematiek met indicatoren voor de vastgestelde veiligheidsprioriteiten. Op diverse indicatoren zijn dashboards ontwikkeld die ervoor zorgen dat bulk-informatie kan worden geïnterpreteerd en geduid. Dit maakt het mogelijk om zowel op strategisch, operationeel als tactisch niveau benchmarks uit te voeren, waarmee de besluitvorming over de inzet van de beschikbare veiligheidsmiddelen wordt ondersteund. Daarnaast zijn op diverse thema’s strategische en tactische analyses uitgevoerd en zijn de eerste stappen gezet in de verbetering van de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit. Om het gebiedsgericht- en informatiegestuurd werken structureel te kunnen inbedden zijn eerste aanzetten gedaan om de randvoorwaarden te organiseren. Denk hierbij aan de start van het creëren van een Veiligheidsinformatieknoppunt (VIK), het starten met het opstellen van privacy impact assessments, de doorontwikkeling van de dashboardfunctionaliteit veiligheid en het schrijven van een plan van aanpak om het intelligence-besluitvormings-actie-model (IBA) te implementeren en goed te laten aansluiten op de wens om tot een gemeentelijk breed Eindhoven Data Center (EDC) te komen.

Gebiedsgerichte aanpak: veiligheid verankeren in de wijken

De gebiedsgerichte veiligheidsaanpak binnen de 3 vastgestelde pilotgebieden, Centrum, Gestel en Oud Woensel, is in 2019 gecontinueerd en verder uitgewerkt. Deze veiligheidsaanpak, waarbij is samengewerkt met diverse in- en externe partners, heeft in de gebieden geresulteerd in verschillende handhavingsacties; op ondermijnende criminaliteit, op drugs- en woonoverlast, op verkeer en op andere leefbaarheidsaspecten (huisvuil). Op basis van de beschikbare dashboards binnen Intel, is in Gestel en Oud Woensel extra ingezet op zorg en veiligheid; herkennen van- en acteren op signalen van verward gedrag respectievelijk realiseren van de Wijkrechtbank. In het Centrum is op basis hiervan vooral ingezet op de aanpak van (woon-)overlast en High Impact Crimes. De resultaten bieden een goede basis voor verdere uitwerking in 2020 e.v. jaren. Op basis van de resultaten in de pilotgebieden, komen we in 2020 met een voorstel voor de doorontwikkeling van de gebiedsgerichte veiligheidsaanpak.

  •

High Impact Crimes (woninginbraken, overvallen en straatroven): De aanpak van High Impact Crimes richt zich op de volgende doelstellingen: het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid, het beperken van de slachtofferkans en het vergroten van de pakkans van de daders. Om dit te bereiken is het programma gebouwd op drie pijlers, te weten; samenleving, slachtoffers en daders.
De persoonsgerichte aanpak (PGA) is in 2019 gecontinueerd en er worden voorbereidingen getroffen voor doorontwikkeling van de PGA door o.a. de opzet van een vernieuwde Top-X (PGA) aanpak. Met betrekking tot de doorontwikkeling van Buurtpreventie is de ‘verordening gebiedsgericht werken’ aangepast. De komende jaren wordt ingezet op het verbeteren van de informatiepositie en de organisatie van (thema)bijeenkomsten. Daarnaast zijn verschillende inbraakpreventiecampagnes georganiseerd en is deelgenomen aan de Week van de Veiligheid. Ook is gestart met de doorontwikkeling op het thema Heling en is er specifieke aandacht geweest voor kwetsbare doelgroepen (studenten en senioren) en nazorg van slachtoffers van overvallen op woningen en ondernemingen.

  •

Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit: Vanuit het Programma jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit is ingezet op preventie vanuit een integrale aanpak. Vroegsignalering is daarbij essentieel en daar wordt, in samenwerking met onze ketenpartners, ook op ingezet. Vanuit de BeGrip aanpak (voorheen Jeugd in Beeld; JIB) hebben we een systeemgerichte en integrale aanpak weten op te zetten waarin al vroeg het ontstaan van jeugdgroepen in beeld wordt gebracht. Het Openbaar Ministerie, de politie en de gemeente werken hierin samen en investeren in het terugdringen van jeugdgroepen, dit vaak vanuit de PGA aanpak. Ook is fors geïnvesteerd in online awareness en online weerbaarheid omdat we meer online netwerken zien ontstaan. Aan jeugdboa’s, wijkagenten en jongerenwerkers zijn maatwerk trainingen geboden op het gebied van de online leefwereld van jongeren. De samenwerking met en het draagvlak vanuit de middelbare scholen is verbeterd door specifiek aandacht te vestigen op het thema sociale media.

  •

Zorg en Veiligheid: Casuïstiek op het snijvlak van Zorg en Veiligheid die dreigt te escaleren, wordt in behandeling genomen door het Gemeentelijk De-escalatie Team (GDT). Ketenpartners meldden veelvuldig casuïstiek aan. In 2019 werd in ca. 66% van alle aangemelde cases informatie of advies gegeven aan ketenpartners, waarna de desbetreffende ketenpartner de casus verder af kon handelen. Bij 33% van alle aangemelde cases werd casus- en/of procesregie vanuit de gemeente gevoerd. Hiertoe zijn overleggen met de betrokken ketenpartners gevoerd, met als doel om een multidisciplinaire aanpak vorm te geven.
Daarnaast heeft een analyse plaatsgevonden over de gemeentelijke escalatieketen. De resultaten daarvan worden in 2020 nader uitgewerkt. Door middel van een pilot is tevens vorm gegeven aan een outreachende aanpak voor de re-integratie van ex-gedetineerden. Op het gebied van ‘zorgmijdende dak- en thuislozen’ en ‘begeleiding naar wonen en werk’ zijn 2 initiatieven op het gebied van outreachend werk geformaliseerd. De reguliere bemoeizorg is gecontinueerd en er is veel aandacht besteed aan het zorgvuldig implementeren van de Wet verplichte GGZ.

  •

Ondermijning/georganiseerde criminaliteit: Ondermijning/georganiseerde criminaliteit: Het programma ondermijning richt zich op drie clusters: Infrastructuur, ondermijnende netwerkstructuren en financieel-economische ondermijning.
Binnen de clusters ondermijnende netwerkstructuren en financieel-economische ondermijning zijn projecten gestart gericht op gebiedsgerichte aanpak, casuïstiek, fenomenen en bewustwording. Informatiegestuurd werken, via het cyclische proces van intelligence , besluitvorming en actie, loopt hier als een rode draad doorheen. Dit geldt tevens voor communicatie. Ook wordt de lobby vanuit het programma ondermijning gevoed met onderwerpen gericht op het beter mogelijk maken van informatiegestuurd werken én preventieve handelingsmogelijkheden, onder meer preventie in de wijkaanpak. Dit is ook gedaan voor de Wet Bibob, wat heeft geleid tot voorstel van uitbreiding van die wet. Bibob is in 2019 zoveel mogelijk ingezet en er is een start gemaakt met de toepassing van Bibob op verkoop van grond en vastgoed door de gemeente. In de aanpak van ondermijning werken we o.a. nauw samen met de Taskforce-RIEC Brabant Zeeland (TFBZ). De TFBZ is een effectieve en efficiënte hulp- en ondersteuningsstructuur voor het netwerk van ketenpartners, betrokken bij de aanpak van ondermijning. De resultaten over 2019 zijn terug te lezen in de ‘JAARRAPPORTAGE 2019 TASKFORCE-RIEC BRABANT ZEELAND Naar gebundelde kracht bij de aanpak van ondermijning in Brabant en Zeeland!’. In Q3 2019 is gestart met de inrichting van het programma weerbare overheid. Daarmee beogen we de werking van de (lokale) democratie te beschermen. Het programma geeft een impuls aan reeds bestaande (wettelijke) taken  en activiteiten door deze in meer samenhang met elkaar door te ontwikkelen en te actualiseren. Het programma richt zich op het versterken van de mentale en digitale weerbaarheid van zowel de bestuurlijke als ambtelijke organisatie en richt zich daarbij op een aantal pijlers (versterken informatiepositie, inrichten beleid Veilige publieke taak, versterken Integriteitsbeleid en vergroten Netwerkbewustzijn). Vanuit het Rijk heeft de gemeente Eindhoven impulsmiddelen ontvangen om het programma in te richten.

  •

Radicalisering en polarisatie: Het programma draagt bij aan het voorkomen, signaleren, terugdringen tegengaan en nazorg.
Dit geldt zowel voor maatschappelijke spanningen die kunnen leiden tot ongewenste polarisatie en het proces van radicalisering waarin geweld wordt goedgekeurd of zelfs wordt gebruikt (gewelddadig) extremisme en/of terrorisme). In 2019 zijn veel professionals getraind in het herkennen van signalen en de wijze waarop te handelen, waarbij ook duidelijk de focus is uitgebreid naar alle vormen van extremisme en problematisch gedrag. De persoonsgerichte aanpak (PGA) is in 2019 gecontinueerd, verder geprofessionaliseerd en uitgebreid met een netwerkgerichte aanpak (NGA). Onze bestaande netwerken zijn uitgebreid en een nieuw informeel netwerk van ambassadeurs wordt opgericht. Besturen van religieuze instellingen en sociaal maatschappelijk instellingen worden versterkt in hun weerbaarheid, zodat zij niet onbedoeld een podium bieden aan problematische gedragingen. De 3-sporen aanpak is gehanteerd bij problematische gedragingen en wordt steeds verder doorontwikkeld zodat we ook in spoor 3 (handhaving) meer handelingsperspectief hebben. Ook worden onderdelen van het thema Statelijke dreiging ondergebracht in de actielijn Problematisch gedrag en gekoppeld aan het programma Weerbare Overheid.
Als gemeente Eindhoven nemen we, zowel bestuurlijk als ambtelijk, actief deel aan verschillende overleggen met o.a. het ministerie van J&V, SZW, andere gemeenten en andere instanties over thema’s als radicalisering, polarisatie, problematisch gedrag en ongewenste buitenlandse financiering.

  •

Woonoverlast: Signalen van (woon)overlast worden ontvangen via de Woonoverlast-App (ca 80% in 2019), het webformulier of telefonisch via 14040 (ca 20% in 2019). Alle binnenkomende meldingen worden afgehandeld door het Gemeentelijk De-escalatie Team (GDT). In 94% van de gevallen werd doorverwezen naar het Ruimtelijk Domein of naar ketenpartners. Bij 6% van de meldingen was sprake van dreigende escalatie, waarna de melding door het GDT in behandeling werd genomen. Hierbij is in ca. 53% cases informatie of advies gegeven aan ketenpartners, waarna de desbetreffende ketenpartner de casus verder af kon handelen. In ca. 47 % van de GDT-cases is casus- en/of procesregie gevoerd, waarbij een multidisciplinaire aanpak wordt vormgegeven waar meerdere ketenpartners bij betrokken zijn.
Onder de ketenpartners is een brede evaluatie uitgezet over de preventieve aanpak van woonoverlast. De uitkomsten daarvan zijn omgezet in acties: een verbetering van de Woonoverlast-App en een vernieuwd contract voor Buurtbemiddeling. Tevens zijn de voorwaarden voor gegevensuitwisseling in de ketenaanpak woonoverlast doorgelicht en geborgd middels een convenant. Ondertekening hiervan wordt voorzien in 2020.