Kaders analyse begrotingsrechtmatigheid
De toe te passen normen voor het begrotingscriterium zijn op hoofdlijnen door de wetgever bepaald (artikel 189, 190, 191, 192 van de Gemeentewet). Meest essentieel hierin is dat:
- De lasten in het jaar en de bijbehorende balansmutaties de begroting niet mogen overschrijden;
- Dat de wijzigingen van de begroting in het desbetreffende begrotingsjaar (uiterlijk 31-12) besloten moeten zijn;
- De toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves overeenkomstig de gewijzigde begroting zijn, behalve voor die reserves waarvan de raad heeft vastgesteld dat een verschil op realisatiebasis met de reserve verrekend mag worden.
Aanvullend heeft de raad in de financiële verordening bepaald dat zij de baten lasten op programmaniveau autoriseert. Het college heeft mandaat om de lasten en baten te wijzigen op programmaniveau indien:
- er geen sprake is van nieuw beleid
- het onderwerp niet politiek gevoelig is
- er geen wijziging in de doelstelling van een programma optreedt
- er geen sprake is van een resultaatbestemming (m.u.v. actualiseren planning investeringen)
- bedragen niet groter dan of gelijk zijn aan € 1 miljoen
Daarnaast is vastgelegd dat de raad met het vaststellen van de begroting de investeringskredieten vaststelt
Analyse begrotingsrechtmatigheid lasten en mutatie reserves
Op programmaniveau zien we het volgende beeld voor de begroting na wijziging, realisatie 2019 en de afwijkingen.
Exploitatie | Begroting 2019 na wijziging | Realisatie 2019 | Afwijkingen 2019 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
( x € 1.000) | Lasten | Baten | Mutatie reserves | Saldo | Lasten | Baten | Mutatie reserves | Saldo | Lasten | Baten | Mutatie reserves | Saldo |
0 Bestuur en ondersteuning | 145.717 | -613.916 | 8.116 | -460.083 | 145.680 | -631.765 | 9.693 | -476.393 | 37 | 17.849 | -1.577 | 16.310 |
1 Veiligheid | 29.486 | -2.260 | -4.775 | 22.451 | 28.939 | -2.369 | -4.773 | 21.797 | 547 | 109 | -2 | 654 |
2 Verkeer, vervoer en waterstaat | 48.024 | -10.208 | -7.648 | 30.168 | 41.350 | -11.650 | -7.583 | 22.117 | 6.674 | 1.442 | -65 | 8.051 |
3 Economie | 21.292 | -18.473 | -1.207 | 1.612 | 20.171 | -17.376 | -184 | 2.611 | 1.121 | -1.097 | -1.023 | -999 |
4 Onderwijs | 41.076 | -14.703 | -104 | 26.269 | 39.967 | -15.368 | 1.708 | 26.308 | 1.109 | 665 | -1.812 | -39 |
5 Sport, cultuur en recreatie | 81.322 | -16.906 | -3.006 | 61.410 | 82.639 | -20.751 | -1.581 | 60.307 | -1.317 | 3.845 | -1.425 | 1.103 |
6 Sociaal domein | 416.009 | -118.196 | -734 | 297.079 | 393.314 | -118.853 | -458 | 274.003 | 22.695 | 657 | -276 | 23.076 |
7 Volksgezondheid en milieu | 59.130 | -47.521 | 215 | 11.824 | 57.466 | -44.836 | 410 | 13.041 | 1.664 | -2.685 | -195 | -1.217 |
8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening | 81.443 | -68.456 | -5.364 | 7.623 | 73.385 | -70.766 | 1.755 | 4.373 | 8.058 | 2.310 | -7.119 | 3.250 |
Resultaat | 923.499 | -910.639 | -14.507 | -1.647 | 882.910 | -933.733 | -1.013 | -51.836 | 40.589 | 23.094 | -13.494 | 50.189 |
* Opgetelde bedragen kunnen afwijken i.v.m. afrondingsverschillen.
Op programmaniveau worden alleen de lasten op programma 5 overschreden. Bij twee taakvelden zijn de lasten hoger dan geraamd, echter de hogere lasten worden gedekt uit direct aan de lasten gerelateerde opbrengsten.
- taakveld museum (5.4) kent een overschrijding op de lasten van afgerond € 0,9 miljoen. De lasten voor de tentoonstellingen en aankoop kunst zijn hoger dan geraamd. Deze hogere lasten worden volledig gedekt door de extra baten per tentoonstelling. Sommige tentoonstellingen zijn jaaroverschrijdend. Dit egaliseren we via de reserve tentoonstellingen. De hogere lasten zijn onrechtmatig alleen wegen deze niet mee in het rechtmatigheidsoordeel van de accountant omdat de hogere lasten zijn gecompenseerd door direct hieraan gerelateerde baten.
- taakveld groen (5.7) van afgerond € 1,0 miljoen. De hogere lasten worden met name veroorzaakt doordat de lasten op de projecten groen in de jaarschijf 2019 hoger zijn dan geraamd. Dit wordt echter volledig gecompenseerd door de hogere baten op de projecten. Projecten hebben als kenmerk dat ze jaaroverschrijdend zijn. Het toegekende projectbudget is beschikbaar voor alle jaren. De raming per jaarschijf en de realisatie per jaarschijf wijken echter af. De hogere lasten zijn onrechtmatig alleen wegen deze niet mee in het rechtmatigheidsoordeel van de accountant omdat de hogere lasten zijn gecompenseerd door direct hieraan gerelateerde baten.
Op de mutaties van de reserves zien we afwijkingen op nagenoeg alle programma's, deze afwijkingen zijn gerelateerd aan afwijkingen op de baten en lasten. Het betreft mutaties in reserves waarvan de raad besloten heeft dat deze per jaareinde op basis van de realisatiecijfers mogen worden afgewikkeld waardoor geen sprake is van een begrotingsonrechtmatigheid. In hoofdlijn gaat dit om:
- programma 0:
- storting extra baten voor de taakmutaties uit decembercirculaire in de reserve circulaires gemeentefonds (- € 1,8 miljoen)
- minder onttrokken aan de reserve burgerzaken (egalisatie verkiezingen) omdat de lasten lager zijn (- € 0,3 miljoen)
- minder gestort in de reserve reserveringen 2019 omdat de beschikbare budgetten per jaareinde lager zijn dan verwacht werd bij het reserveringsdossier, (+ € 0,5 miljoen)
- programma 2:
- mutatie op de reserve bereikbaarheidsagenda (+ € 0,5 miljoen)
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten egaliseren via reserves maatschappelijk nut in ontwikkeling, groot onderhoud (+ € 1,2 miljoen).
- programma 3:
- hogere baten toeristenbelasting (- € 0,7 miljoen) gestort in de reserve citymarketing-toerisme
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten egaliseren via reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling (- € 0,2 miljoen)
- programma 4
- lagere onderhoudslasten gestort in de reserve eigenarenonderhoud vastgoed (- € 0,4 miljoen)
- resultaat onderwijshuisvesting verrekend met de reserve onderwijshuisvesting ( - € 0,6 miljoen)
- resultaat internationale school geëgaliseerd via de reserve internationale school ( - € 0,8 miljoen)
- programma 5
- lagere onderhoudslasten sportaccomodaties en cultuurpanden gestort in de reserve eigenarenonderhoud vastgoed (- € 0,5 miljoen)
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten egaliseren via reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling (- € 0,5 miljoen)
- lasten en baten bomencompensatie egaliseren via reserve bomencompensatie (+ 0,1 miljoen)
- programma 6
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten (ons buurthuis, opvang zwerfdieren) egaliseren via reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling (- € 0,2 miljoen)
- lagere onderhoudslasten gestort in de reserve eigenarenonderhoud vastgoed (- € 0,1 miljoen)
- programma 7
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten egaliseren via reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling voor bodem, geluidsanering en duurzaamheidprojecten
( +0,2 miljoen), waterprojecten ( - € 0,5 miljoen) programma 8
- het voordelig resultaat op de panden die onder project slim verduurzamen gemeentelijke gebouwen vallen is gestort in de reserve SVGG (-€ 1,1 miljoen) en voor planmatig onderhoud is het resultaat afgewikkeld op de reserve planmatig onderhoud (+ € 0,1)
- gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten egaliseren via reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling (- € 2,9 miljoen)
- conform besluitvorming is van het gerealiseerde resultaat grondbedrijf een storting gedaan in de reserve bovenwijks (- € 2,5 miljoen en de reserve knoop XL (- € 0,8 miljoen)
In de programmaverantwoording (hoofdstuk 2) zijn de mutaties op de reserves per taakveld nader toegelicht,